Designer interview met
Jeroen Wand

Designer en interieurbouwer Jeroen Wand wilde als kind Willie Wortel worden; uitvinder dus. Kijkend naar zijn carrière tot dusver vindt hij dat ie daar aardig in geslaagd is. Zijn ontwerpen zijn vernieuwend in de combinatie van materiaal en techniek. Al heel wat jaren zijn de ‘s-Chair en ‘s-Table van zijn hand onderdeel van de Vij5 collectie.

Tekst: Daniëlle van de Haterd (Staaldraad Tekstschrijver)
Fotografie: Vij5, Blickfanger & Studio Jeroen Wand

Toen de van origine Limburgse Jeroen zich op z’n zestiende aanmeldde bij de Academie voor Kunst en Design in Maastricht, werd hem geadviseerd eerst maar een wereldreis te maken en daarna terug te komen. Nadat hij zijn -toen al- indrukwekkende- portfolio overhandigde, veranderde dit en mocht hij tóch starten. ‘Die vier jaar dat de opleiding duurde vond ik echt te gek, het was een openbaring. Ik was altijd op de academie te vinden omdat ik het gewoon een vette plek vond.’

Papieren stoel als standaard

De papieren stoel waarmee Jeroen afstudeerde was een mooi uitgangspunt voor zijn ontwerp carrière. Zijn huidige ontwerpen toetst hij kwalitatief nog steeds daaraan. Toch stoomde hij na zijn afstuderen direct door naar een masteropleiding aan het Sandberg Instituut in Amsterdam.

Reis naar China

Sandberg was voor Jeroen in allerlei opzichten een bijzondere ervaring. ‘Wat me het meest is bijgebleven is de reis van 3 weken naar China. Dat was echt een intense en indrukwekkende ervaring. We werden meegenomen langs allerlei productie faciliteiten, op een gegeven moment ook langs een fabriek waar kinderen van een jaar of 14, 15 werkten aan spulletjes die hier voor een euro in de winkel liggen. Dat kwam binnen, ik realiseerde me hoe bevoorrecht wij in Nederland zijn.‘

“Zomaar iets de wereld in slingeren omdat je er geld mee kunt verdienen vind ik echt niet oké.”

Jeroen Wand

Spullen met bestaansrecht

Door zijn ervaring in China nam Jeroen zich voor om alleen maar spullen te ontwerpen die ook echt bestaansrecht hebben. ‘Ik heb gezien dat mensen moeten werken in omstandigheden die niet nodig zijn om spullen te maken die ook niet nodig zijn. Zomaar iets de wereld in slingeren omdat je er geld mee kunt verdienen vind ik echt niet oké.’

Studio in Eindhoven

Jeroens roots liggen in Limburg, maar toch heeft hij zijn studio in Eindhoven. Dat was geen bewuste keuze, maar wel een uitkomst van het lot waar hij blij mee is. ‘Ik studeerde en woonde eerst in Maastricht en daarna in Amsterdam. Kort nadat ik mijn opleiding afrondde moest ik uit mijn anti-kraak woning vertrekken. Een vriend van me vond een atelier in Eindhoven, dat was te groot voor hem alleen dus vroeg hij of ik interesse had. Ergens voelde dat wel logisch want ik werkte in die tijd in Geldrop bij van Eijk en van der Lubbe. Zonder plan vestigde ik me dus in Eindhoven.’

Grote designersdichtheid

Hoewel hij er nu niet meer weg te denken is, heeft het even geduurd voor Jeroen zich thuis voelde in zijn nieuwe woonplaats. ‘Eindhoven is natuurlijk de stad van de Design Academy. Ik heb mijn opleiding ergens anders gevolgd, dus moest wel even mijn best doen om er tussen te komen.’ Wat Jeroen zo aanspreekt aan Eindhoven is de grote designersdichtheid. ’Als er net zoveel bakkers zouden zijn als ontwerpers, dan gingen die allemaal failliet.’ grapt hij. ‘Maar als designer werken we over de hele wereld, daarom bijt het elkaar niet. Er is juist veel saamhorigheid, iedereen leent bijvoorbeeld spullen van elkaar.’

“In principe moet mijn gedachtegoed worden uitgedragen door de studio, maar ik kan wel eens van gedachte veranderen als iemand een beter idee heeft.”

Jeroen Wand

Het wiel uitvinden

Wanneer Jeroen praat over zijn werk, dan heeft hij het over ‘we’. Zijn studio bestaat intussen uit meerdere werknemers die er allemaal van houden om het wiel uit te vinden én die heel goed in staat zijn een project van A tot Z uit te kunnen voeren. De huidige generatie ontwerpen is dus echt werk vanuit de studio. ‘Ik probeer altijd een voorzet te geven, iedereen die bij mij werkt kan dat vervolgens uitwerken en maken. Ik wil dat mijn gedachtegoed wordt uitgedragen door de studio, maar ik kan wel eens van gedachte veranderen als iemand een beter idee heeft. Onder de streep is alles mijn verantwoordelijkheid, ik moet wel echt achter het eindresultaat staan natuurlijk.’

“Materiaal is niks zonder techniek en techniek is niets zonder materiaal.”

Jeroen Wand

Drie pijlers

De studio van Jeroen bestaat uit drie pijlers. ’We hebben een collectie met vrije projecten die we in eigen beheer maken, een gedeelte waarbij we op opdrachtbasis werken en een gedeelte waarbij we het uitvoerende werk doen voor andere designers. Dit is een heel leuke combi omdat alles elkaar beïnvloedt.’

Drive om iets nieuws te ontdekken

De drive om steeds weer iets nieuws te ontdekken en maken is groot bij Jeroen. Herhaling van hetzelfde vindt hij saai. De ontwerpen van Studio Jeroen Wand kenmerken zich door verrassende combinaties van materialen en technieken. ‘Tijdens het ontwerpproces hebben we niet concreet voor ogen wat we gaan maken, we laten dingen ontstaan uit een interesse in materiaal of techniek. Materiaal is niks zonder techniek en techniek is niets zonder materiaal. Natuurlijk maken we wel vooraf een keuze voor het te gebruiken materiaal en de toe te passen techniek, maar beiden drukken altijd een stempel op het eindresultaat. Ik hou van deze manier van werken omdat ik telkens word verrast door wat er gebeurt.’

Duurzaamheid is essentieel

Jeroens ontwerpstudio draait overwegend op werk in opdracht. Dat past bij zijn behoefte om alleen dingen te maken die er echt toe doen en dus bestaansrecht hebben. Duurzaamheid is voor hem geen thema, maar een vanzelfsprekendheid. ‘De werkplaats draait op zonnestroom en het fineer dat voor onze producten wordt gebruikt is een reststroom die anders de kachel in zou gaan. Lijm die we gebruiken moet zo vriendelijk mogelijk zijn voor het milieu en hout haal ik liefst uit de buurt. Duurzaamheid is voor mij essentieel, maar niet per se iets dat ik wil uitdragen met mijn werk.’

‘s-Chair en ‘s-Table

De ‘s-Chair en ‘s-Table zijn in eerste instantie ontworpen voor de educatieruimte van Design Museum Den Bosch (voorheen Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch). De verrassende combinatie van materialen en het gegeven dat de stoel stapelbaar is, werd goed opgepikt en zo ontstond een grotere productie.

Match met Vij5

Vij5 kwam op Jeroens pad doordat hij jaren geleden op dezelfde plek werkte als Arjan en Anieke. Vanuit het bijna buren zijn ontstond een samenwerking. ‘Met hen persoonlijk had ik een goede match en ik waardeer hun Vij5 collectie. Mijn stoel en tafel passen daar qua look and feel perfect in’.

Sterke stoel

In de basis is er weinig tot niets veranderd aan Jeroens producten sinds ze onderdeel zijn van de Vij5 collectie. Het productieproces ligt nog steeds voor 100% bij hem. ‘Wat we wel hebben gedaan is de stoel laten keuren. Deze bleek te voldoen aan NEN-EN 16139 level 2. Dat betekent dat de stoelen extreem sterk zijn voor houten meubels. Ze mogen zelfs gebruikt worden in gevangenissen en politiebureaus.’

De samenwerking

In de samenwerking met Vij5 snijdt het mes aan twee kanten. ‘Arjan en Anieke zijn gewoon een stukje beter in de verkoop dan ikzelf, dat is wat de samenwerking mij oplevert. Aan de andere kant teken ik in interieurontwerpen ook items uit de Vij5 collectie in, dat is wat het hen oplevert.’

“Ik ben niet de ondernemer die groot wil worden ten koste van de sfeer.”

Jeroen Wand

Blik op de toekomst

Jeroen is erg blij met wat hij nu doet, plannen om het in de toekomst over een andere boeg te gooien heeft hij dus niet. ‘Wat ik nu heb werkt fantastisch! De mensen die bij mij werken doen dat omdat ze dat willen. Dat is best een bijzondere situatie realiseer ik me. Wat we maken is leuk, de manier waarop is leuk, iedereen kan zijn eigen kwaliteiten benutten. Dat faciliteer ik, mijn ambitie is dat dit zo blijft en dat we kunnen doorgaan met het doen van ontdekkingen. Hoe het nu gaat is zo ontstaan, als we doorgroeien dan zou dat voor mijn gevoel organisch moeten gaan, anders kan het niet denk ik. Ik ben niet de ondernemer die groot wil worden ten koste van de sfeer. Dan heeft het voor mij geen zin, ik vind dat het nu heel vet werkt. We hebben een toffe plek, met ruimte voor groei, maar ik hoef niet zo groot te zijn dat we opdrachten zouden moeten aannemen waar we niks van leren. Als we kunnen groeien op de manier waarop we nu werken, dan is het goed.’

Producten van Jeroen in de Vij5 collectie